ਨੈਸ਼ਨਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਬਿਊਰੋ :- ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1701 ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਯੋਧਾ-ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਤਿਆਰੀ ਵੱਲ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਲੋਕ ਹੋਲੀ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਹੋਲੀ ਨੂੰ “ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ” ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਯੋਧਾ-ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ
ਯੋਧਾ-ਸਿੱਖਿਆ – ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਵਿਦਿਆ, ਘੋੜਸਵਾਰੀ, ਤੇਗਬਾਜੀ, ਗਤਕਾ ਤੇ ਹੋਰ ਯੁੱਧ ਕਲਾਵਾਂ ਸਿਖਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ
ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ – ਨੀਲੀ ਪੋਸ਼ਾਕ, ਤਲਵਾਰਾਂ, ਬਰਛਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤ੍ਰਾਂ ਨਾਲ ਵਿਰਲੀਆਂ ਯੁੱਧ-ਕਲਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ
ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਮਹੱਤਤਾ – ਕੀਰਤਨ ਦਰਬਾਰ, ਲੰਗਰ ਅਤੇ ਗੁਰਮਤੀ ਕਥਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਹਿਮੀਅਤ – ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਤੇ ਸੈਨਿਕ ਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਯੋਧਾ-ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੰਮਤ, ਆਤਮ-ਸੰਯਮ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ਕਾਰੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਉਭਾਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਉਸ ਮਹਾਨ ਯਾਦ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤ੍ਰ-ਵਿਦਿਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਿਖਤ ਕਰਕੇ ਸੰਤ ਸਿਪਾਹੀ ਬਣਾਇਆ।
ਅੱਜ, ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਆਕਰਸ਼ਣ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਯੋਧੇ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹਾਦਰੀ, ਸਚਾਈ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਨਿੱਸਠਾ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।