ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ – ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵਾਹਗਾ-ਅਟਾਰੀ ਸਰਹੱਦੀ ਲਾਂਘੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਕਰਕੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਸਰਹੱਦੀ ਲਾਂਘੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 28 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਗਏ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ 105 ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ। ਸਰਹੱਦੀ ਲਾਂਘੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿਬੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਉਲਝਣ ‘ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਕਸ਼ੈ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ,”ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੰਦੌਰ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸੱਤ ਮੈਂਬਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਸਨ। ਪਰ ਵਾਹਗਾ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਡੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਬਿਤਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਕੱਲ੍ਹ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਵਾਂਗੇ।” ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਇਆ ਸੀ, ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਦੇ ਘੋਟਕੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਵਾਰ, ਜੋ ਹੁਣ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਣ ਬਾਰੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹਨ। ਇੰਦਰਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ,”ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਧੀ, ਚਾਚਾ ਅਤੇ ਮਾਸੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਕੋਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ (NORI) ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਰੈ। ਹੁਣ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਮੰਡਰਾ ਰਹੀ ਹੈ।”
ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਕਸਰ ਦੋਵਾਂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਆਸਿਫ਼ ਮੈਮੂਦ ਨੇ ਕਿਹਾ. ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤਣਾਅ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਪਾਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਬੰਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।” ਲੋਕ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਚ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ,”ਵਾਹਗਾ-ਅਟਾਰੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਚਿੱਤੀ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ ਹਨ, ਇਹ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕਦੋਂ ਮਿਲਣਗੇ।”
