Healthcare (ਨਵਲ ਕਿਸ਼ੋਰ) : ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛਿੱਕਣ ਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਅਣਦੇਖਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮੂਲੀ ਜ਼ੁਕਾਮ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਛਿੱਕ, ਨੱਕ ਵਗਣਾ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਰਾਈਨਾਈਟਿਸ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਦਮਾ, ਸਾਈਨਸ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਈਐਨਟੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਮਨੀਸ਼ ਆਰੀਆ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕੁਝ ਆਮ ਤੱਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧੂੜ, ਧੂੰਆਂ, ਉੱਲੀ, ਪਰਾਗ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਛਿੱਕ, ਨੱਕ ਵਗਣਾ, ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਜਲੀ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਆਉਣਾ, ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼, ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਐਲਰਜੀ ਵਾਲੀ ਰਾਈਨਾਈਟਿਸ ਅਤੇ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਨ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਅੰਤਰ ਮਿਆਦ ਅਤੇ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਹੈ। ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਲਰਜੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਕਿਨ ਪ੍ਰਿਕ ਟੈਸਟ (SPT) ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ, ਸੰਭਾਵੀ ਐਲਰਜੀਨ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਸ ਪਦਾਰਥ ਤੋਂ ਐਲਰਜੀ ਹੈ, ਤਾਂ 15-20 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਵਰਗਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਐਲਰਜੀਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਐਲਰਜੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਲਈ, ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਪਰੇਅ ਜਾਂ ਐਂਟੀਹਿਸਟਾਮਾਈਨ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਰਫ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਨਹੀਂ। ਡਾ. ਆਰੀਆ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਮਯੂਨੋਥੈਰੇਪੀ ਐਲਰਜੀ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ, ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਐਲਰਜੀਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸਦੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਇਸ ਪ੍ਰਤੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਸਕੇ।
ਇਹ ਥੈਰੇਪੀ ਟੀਕੇ ਜਾਂ ਜੀਭ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੂੰਦਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਟੀਰੌਇਡ ਜਾਂ ਐਂਟੀਹਿਸਟਾਮਾਈਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਨਾ-ਮਾਤਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਐਲਰਜੀ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛਿੱਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨੱਕ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ। ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਦਮਾ, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸਾਈਨਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।
