ਏਮਜ਼ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਨੇ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ‘ਮਿੰਨੀਮਲੀ ਇਨਵੇਸਿਵ ਆਟੋਪਸੀ’ ਤਕਨੀਕ ਇੱਥੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ, ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਲਈ ਸਰੀਰ ਦੇ ਚੀਰਫਾੜ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਧੇਰੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਨਵਾਂ ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਏਮਜ਼ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਦੇ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਬਿਨੈ ਕੁਮਾਰ ਬਸਤੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ, ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦੇ ਸਰੀਰ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 2-2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਛੋਟੇ ਛੇਕ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇਕਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਇੱਕ ਲੈਪਰੋਸਕੋਪਿਕ ਕੈਮਰਾ (ਇੱਕ ਟੈਲੀਸਕੋਪ ਵਰਗਾ ਯੰਤਰ) ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਫਿਰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਖਾਸ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪੋਸਟਮਾਰਟਮ ਦੌਰਾਨ, ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਜਾਪਦਾ ਸੀ।
ਹੁਣ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ, ਘੱਟ ਦਰਦਨਾਕ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਆਧੁਨਿਕ ਹੈ।
ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ
ਬਲਾਤਕਾਰ ਵਰਗੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਜ਼ਹਿਰ ਜਾਂ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਜਾਂਚ ਬਿਨਾਂ ਚੀਰਾ ਕੀਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ
ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਡਿਜੀਟਲ ਸਬੂਤ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਹਨ।
ਡਾ. ਬਸਤੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸੁਮੇਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।
