ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਉਮੀਦ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ (MPC) ਨੇ ਅਗਸਤ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਵਾਰ ਇਸਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। RBI ਨੇ ਆਪਣਾ ਨੀਤੀਗਤ ਰੁਖ਼ ‘ਨਿਰਪੱਖ’ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਨੂੰ 5.50% ‘ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ RBI ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੁੱਲ 1% ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ – ਫਰਵਰੀ, ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 0.25%, 0.25% ਅਤੇ 0.50% ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਮਾਹਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦਰ ਸਥਿਰ ਰਹੇਗੀ।
ਮਹਿੰਗਾਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ, ਪਰ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ
RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਕੋਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧ ਕੇ 4.4% ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੂਰੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਲਈ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 3.1% ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ 3.7% ਸੀ। ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਲਈ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਘਟਾ ਕੇ 2.1% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 4.4% ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2026-27 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 4.9% ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਧਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
GDP ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਬਰਕਰਾਰ
RBI ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਲਈ ਅਸਲ GDP ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 6.5% ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 6.5%, ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ 6.7%, ਤੀਜੀ ਵਿੱਚ 6.6% ਅਤੇ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 6.3% ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ: ਸਥਿਰਤਾ ਵੱਲ ਕਦਮ
ਗ੍ਰਾਂਟ ਥੋਰਨਟਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸਾਥੀ ਵਿਵੇਕ ਅਈਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਹਾਲਾਤ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸਥਿਰ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਹੋਰ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਕਟੌਤੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। RERA ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸੀਈਓ ਪ੍ਰਵੀਨ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੈਕਟਰ ਲਚਕਦਾਰ ਵਿਕਲਪਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮੰਗ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।
MPC ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ
RBI ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਛੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ – ਤਿੰਨ ਅੰਦਰੂਨੀ (ਰਾਜਪਾਲ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ, ਡਿਪਟੀ ਗਵਰਨਰ ਪੂਨਮ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਾਜੀਵ ਰੰਜਨ) ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਬਾਹਰੀ ਮੈਂਬਰ (ਨਾਗੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਸੌਰਭ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਰਾਮ ਸਿੰਘ)। ਸਰਕਾਰ ਨੇ RBI ਨੂੰ 4% ਪ੍ਰਚੂਨ ਮਹਿੰਗਾਈ (±2% ਦੀ ਰੇਂਜ ਦੇ ਨਾਲ) ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਇਸ ਰੇਂਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੈ, ਪਰ RBI ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰੇਗਾ।