ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 24 ਜੂਨ : ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਲਾ ਦੌਰ ਦੱਸਿਆ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਸੀ।
‘ਆਪਤਕਾਲ ਕੇ 50 ਸਾਲ’ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦਿਆਂ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੁਮਿਤਾ ਆਰੀਆ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ।
ਦਿਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅੱਜ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ 50ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਵਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਰੀ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ 50 ਸਾਲ ਬੀਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਯਾਦ – ਚੰਗੀ ਜਾਂ ਮਾੜੀ – ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਅਲੋਪ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਰਗੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣਾ ਜਿਸਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਦੇਸ਼ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋਵੇਗਾ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਉਹ ਲੜਾਈ ਆਖਰਕਾਰ ਜਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਭਾਰਤ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸਮੂਹ ਜਿਸਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੋਇਆ, ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਚੁਣੌਤੀ ਰਹਿਤ ਸਨ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਕਾਂਗਰਸੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਗਈ।”
ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਕ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਬਹੁ-ਪਾਰਟੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ।”
ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਅਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਕਿ ਉਹ ਸਵੇਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਬੇਰਹਿਮ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ।”
