ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੁਣ ਬਦਲਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (GST) ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਏ ਕਈ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਯਾਨੀ GST 2.0 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੀ ਜੇਬ ‘ਤੇ ਪਵੇਗਾ। GST ਸੁਧਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਆਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹੋਰ ਵਧੇਗੀ।
ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ, ਦੀਵਾਲੀ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ GST ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਰਾਹਤ ਦੇਵੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋਣ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਬੋਝ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਸਲੈਬ ਹੋਣਗੇ – 5% ਅਤੇ 18%
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ GST ਵਿੱਚ 4 ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਹਨ – 5%, 12%, 18% ਅਤੇ 28%। ਪਰ GST 2.0 ਦੇ ਤਹਿਤ, 12% ਅਤੇ 28% ਸਲੈਬ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ 12% ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹ 5% ਸਲੈਬ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣਗੇ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ 28% ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹ 18% ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨਾਲ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ, ਘਰੇਲੂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਾਹਨ ਸਸਤੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਗਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਵਧ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਨਵਾਂ 40% ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 40% ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਉਤਪਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਸਮਾਜ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ, ਤੰਬਾਕੂ, ਸਿਗਰਟ, ਖੰਡ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਅਤੇ ਜੂਏ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੀ ਸਸਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਸਸਤਾ ਹੋਵੇਗਾ: ਏਸੀ, ਫਰਿੱਜ, ਟੀਵੀ (28% ਤੋਂ 18%), ਛੋਟੀਆਂ ਕਾਰਾਂ (28% ਤੋਂ 18%), ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ (18% ਤੋਂ 5%), ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਘਿਓ, ਮੱਖਣ, ਪਨੀਰ, ਨਮਕੀਨ, ਭੁਜੀਆ, ਕੈਚੱਪ, ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜੂਸ, ਪਾਸਤਾ ਅਤੇ ਨੂਡਲਜ਼ (12% ਤੋਂ 5%)।
ਮਹਿੰਗੇ ਹੋਣਗੇ: ਸ਼ਰਾਬ, ਤੰਬਾਕੂ, ਸਿਗਰਟ (28% ਤੋਂ 40%), ਖੰਡ ਵਾਲੇ, ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ (18% ਤੋਂ 40%), ਫਾਸਟ ਫੂਡ (18% ਤੋਂ 40%) ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਸਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ, ਏਸੀ, ਫਰਿੱਜ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਵਰਗੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ‘ਤੇ 28% ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 18% ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 1500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 2500 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਘੱਟ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, 32 ਇੰਚ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਟੀਵੀ ਵੀ ਸਸਤੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੁਜੀਆ, ਨਮਕੀਨ, ਕੈਚੱਪ, ਆਲੂ ਦੇ ਚਿਪਸ, ਲੱਸੀ ਅਤੇ ਸੰਘਣਾ ਦੁੱਧ ਵਰਗੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੁਣ 5% ਸਲੈਬ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਰਾਹਤ, ਲਗਜ਼ਰੀ ‘ਤੇ ਬੋਝ
ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੀ ਥਾਲੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਬਜਟ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਲਗਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਧਾ ਕੇ ਵਾਧੂ ਮਾਲੀਆ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ।
