ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਿਛਲੇ 14 ਤਿਮਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛੇਵੀਂ ਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਛੇ ਤਿਮਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਜ਼ਬੂਤ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ, ਸੇਵਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਹਿੰਗਾਈ ਇਸ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 75 ਅਧਾਰ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਈਐਮਆਈ ਘਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖਰਚ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਫਾਇਦਾ ਵਧੀ ਹੋਈ ਖਪਤ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ: ਕੀ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕੇਗਾ? ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਹਨ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਕੇ ਖਪਤ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵੀ ਕਮੀ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਗਤੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025-26 ਦੀ ਜੁਲਾਈ-ਸਤੰਬਰ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀਡੀਪੀ) ਵਿੱਚ 8.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ, ਸੇਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਐਸਬੀਆਈ) ਦੀ ਇੱਕ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਕਹਾਣੀ ਹੁਣ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 8.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਤੱਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਖਪਤ ਇਸ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਚਾਲਕ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਆਰਡਰ ਪੂਰੇ ਕਰਕੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ 5.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਤਿਮਾਹੀ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮੰਦੀ ਆਈ। SBI Ecowrap ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, GDP ਵਾਧਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੇਵਾ ਨਿਰਯਾਤ, ਘੱਟ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਕਿਰਤ-ਅਧਾਰਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਣਗੇ?
HDFC ਬੈਂਕ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ GDP ਵਾਧਾ ਸਾਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 6.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਧਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅੰਤ, ਸਰਕਾਰੀ ਖਰਚਿਆਂ ਦਾ ਆਮਕਰਨ, ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੰਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਹਿੰਦਰਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਮੂਹ ਸੀਈਓ ਅਤੇ ਐਮਡੀ ਅਨੀਸ਼ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ GDP ਵਾਧਾ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਅੰਤਰੀਵ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਖੇਤਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਦਿਖਾਈ ਹੈ।
ਉਦਯੋਗ ਸੰਸਥਾ ASSOCHAM ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਿਰਮਲ ਕੁਮਾਰ ਮਿੰਡਾ ਨੇ ਵੀ GDP ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਾਕਤ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਹੁਣ ਜ਼ਮੀਨੀ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
