Education (ਨਵਲ ਕਿਸ਼ੋਰ) : ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਵਧਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਡਾਕਟਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ – ਆਯੁਰਵੇਦ – ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਹੁਣ ਸਿੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (NCERT) ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 6ਵੀਂ ਤੋਂ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਯੁਰਵੇਦ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਅਧਿਆਏ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਪਰੰਪਰਾ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ।
NCERT ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ “ਉਤਸੁਕਤਾ” ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਅਧਿਆਇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ, ਮਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਤੁਲਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰੇਡ 6ਵੀਂ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (NEP) 2020 ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ (IKS) ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯੂਜੀਸੀ ਅਤੇ ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਜੋੜਨ ਲਈ ਮਾਡਿਊਲ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਨਵੀਂ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੇਗੀ।
