ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲਗਭਗ 400 ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸਦਾ ਲਾਭ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਜੀਐਸਟੀ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਟੈਕਸ ਦਰ ਬਿਲਿੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੇਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਦਰਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ, ਥੋਕ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਾਯੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਅਸਲ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕੇ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਖੇਤਰ
ਕੰਪਨੀਆਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਵਿਤਰਕਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਟੈਕਸ ਦਰ ‘ਤੇ ਬਚੇ ਸਟਾਕ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਪਹਿਲਾਂ ₹ 20,000 ਦੇ ਇੱਕ ਏਸੀ ‘ਤੇ 28% ਜੀਐਸਟੀ ਯਾਨੀ ₹ 5,600 ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੁਣ 18% ਜੀਐਸਟੀ ਯਾਨੀ ₹ 3,600 ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਹੁਣ ਇੱਕ ਏਸੀ 2,000 ਰੁਪਏ ਸਸਤਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਹੋਟਲ ਇੰਡਸਟਰੀ
7,500 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਹੋਟਲ ਕਮਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰ 12% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 5% ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ 6,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਕਮਰੇ ‘ਤੇ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ 720 ਰੁਪਏ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ 300 ਰੁਪਏ ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਮਹਿਮਾਨ ਨੂੰ 420 ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੇ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਐਡਵਾਂਸ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਪੁਰਾਣਾ ਟੈਕਸ ਲਾਗੂ ਰਹੇਗਾ।
ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਸੈਕਟਰ
ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੁੱਲ ਟੈਕਸ ਦਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ 50% (28% ਜੀਐਸਟੀ ਅਤੇ 22% ਸੈੱਸ) ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਘਟਾ ਕੇ 40% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ ਹੁਣ ਸਸਤੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਹਨ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੇ ਡੀਲਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੈੱਸ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਐਫਐਮਸੀਜੀ ਸੈਕਟਰ
ਇਸ ਸੈਕਟਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ 5 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੈਕ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਵੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਾਲੇ ਸਟਿੱਕਰ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਚਿਪਕਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਥਾ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਰ ਅਤੇ ਰਿਟੇਲਰ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਨੋਟਸ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ
ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਇਕਾਨਮੀ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ‘ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ 12% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 18% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਦਰਾਂ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।
ਬੀਮਾ ਖੇਤਰ
ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਬੀਮਾ ਨੂੰ ਜੀਐਸਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 18% ਤੱਕ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਨਪੁਟ ਟੈਕਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਗੁਆਉਣ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਮਰੇ ਦੇ ਅਪਗ੍ਰੇਡ, ਦੁਰਘਟਨਾ ਕਵਰ) ਦੇਣ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
