ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਮੌਸਮ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਲੋਕ ਖੰਘ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ – ਕੋਲਡ੍ਰਿਫ, ਰੈਸਪੀਫ੍ਰੈਸ਼ ਟੀਆਰ, ਅਤੇ ਰੀਲਾਈਫ – ਨੂੰ “ਮਾੜੀ ਗੁਣਵੱਤਾ” ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਰੁੱਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। WHO ਨੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ।
WHO ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਡਰੱਗਜ਼ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (CDSCO) ਨੇ WHO ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਛਿੰਦਵਾੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 22 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਪਦਾਰਥ ਸੀ ਜੋ ਆਮ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 500 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। CDSCO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਐਡਮਿਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਅਮਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸਨ।
ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਜੋਂ, ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟ ਜਾਂ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਨਸਿਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
