Lifestyle (ਨਵਲ ਕਿਸ਼ੋਰ) : ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਆਦਮੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਰੌਬਰਟ ਵਾਡਲੋ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਗਿਨੀਜ਼ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਦੀ ਉਚਾਈ 272 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (ਲਗਭਗ 8 ਫੁੱਟ 11 ਇੰਚ) ਸੀ, ਜੋ 1940 ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰੌਬਰਟ ਵਾਡਲੋ ਹੁਣ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਜੀਵਤ ਵਿਅਕਤੀ ਸੁਲਤਾਨ ਕੋਸੇਨ (ਤੁਰਕੀ) ਹੈ, ਜੋ 251 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (ਲਗਭਗ 8 ਫੁੱਟ 2.8 ਇੰਚ) ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦ ਗ੍ਰੇਟ ਖਲੀ ਦਾ ਨਾਮ ਅਕਸਰ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ 7 ਫੁੱਟ 2 ਇੰਚ ਲੰਬੇ ਖਲੀ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਇੱਕ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, ਖਲੀ ਖੁਦ ਹੈਰਾਨ ਸੀ। ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਖਲੀ ਤੋਂ ਵੀ ਲੰਬਾ ਹੈ।
ਕਰਨ ਸਿੰਘ 8 ਫੁੱਟ 2 ਇੰਚ ਲੰਬਾ ਹੈ
ਜਿਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਖਲੀ ਮਿਲਿਆ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਕਰਨ ਸਿੰਘ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ 8 ਫੁੱਟ 2 ਇੰਚ ਲੰਬਾ ਹੈ। ਖਲੀ ਵੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇੰਨਾ ਲੰਬਾ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਚਾਈ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਰਐਮਐਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਯੂਨਿਟ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਸੁਭਾਸ਼ ਗਿਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 8 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਦੀ ਉਚਾਈ ਆਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਰੌਬਰਟ ਵਾਡਲੋ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਦਾ ਅਸਾਧਾਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।
ਮੈਕਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਆਰਥੋਪੈਡਿਕ ਮਾਹਰ ਡਾ. ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 50 ਤੋਂ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਉਚਾਈ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਭਾਵ, ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਜੀਨ। ਜੇਕਰ ਮਾਪੇ ਲੰਬੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਦੀ ਉਚਾਈ ਬਚਪਨ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ, ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿਕਾਸ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ, ਲੰਬੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਪਲੇਟਾਂ (ਐਪੀਫਾਈਸੀਲ ਕਾਰਟੀਲੇਜ ਪਲੇਟਾਂ) ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਸਥਿਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੋਥ ਹਾਰਮੋਨ (GH) ਅਤੇ IGF-1 (ਇਨਸੁਲਿਨ ਵਰਗਾ ਗ੍ਰੋਥ ਫੈਕਟਰ) ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੈਕਸ ਹਾਰਮੋਨ (ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ, ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ) ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਦਾ ਐਡੀਨੋਮਾ (ਸੌਖਾ ਟਿਊਮਰ) ਜਾਂ ਹਾਈਪਰਪਲਸੀਆ ਹੈ, ਤਾਂ GH ਪੱਧਰ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਚੰਗਾ ਪੋਸ਼ਣ ਉਚਾਈ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਢੁਕਵਾਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਕ ਦਾ ਸੇਵਨ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ, ਯੋਗਾ, ਸਕਿੱਪਿੰਗ, ਲੰਬੀ ਸੈਰ, ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨੀਂਦ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
Gigantism – ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਗ੍ਰੋਥ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਗ੍ਰੋਥ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਚਾਈ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Acromegaly – ਜੇਕਰ ਗ੍ਰੋਥ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰੋਥ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਚਾਈ ਵਧਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਬਾਹਾਂ, ਲੱਤਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਜਲਦੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਟਿਊਮਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸਰਜਰੀ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ, ਜਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।
